Z notatnika dyrektora domu kultury na końcu świata...

ODGŁOSY ZZA OKNA...

Pracując do późna zdarza się, że słyszę za oknem ryczącą krowę, pianie koguta lub jadącą obok naszego ośrodka, zaprzęgniętą w konia bryczkę (tak, tak!). To sympatyczne doświadczenie, w miejscach, gdzie wcześniej pracowałem niespotykane. Zdarza się także, choć rzadko, że słyszę przejeżdżający w oddali pociąg…

Na terenie naszej gminy są trzy malutkie stacje. W Fastach, Dobrzyniewie oraz Borsukówce. Wiedzie tędy ponad stuletni trakt kolejowy prowadzący znad Morza Czarnego na Mazury. Jego historia jest związana z upadkiem i rozkwitem dwóch miast: Knyszyna i Moniek. Historia to pouczająca i chyba trochę dramatyczna.

W czasie zaborów, w 1881 r., oddano do użytku szlak kolejowy biegnący z Odessy przez Kijów, Białystok, Prostki - Ełk, Brześć, aż do Królewca. To było dobre posuniecie gospodarcze. Szlak cieszył się popularnością, przynosząc profity mieszkańcom osad znajdujących się na trasie. Po skutecznych "zabiegach" rodu Krasińskich, linia ominęła jednak ważne miasteczko Knyszyn (lobbing i intrygi to nie dzisiejsze wynalazki) - a był on wtedy prężnie rozwijającym się ośrodkiem gospodarczym, z rozwiniętym handlem, rzemiosłem oraz przemysłem włókienniczym, posiadał nawet własny browar!

Na takim obrocie sprawy skorzystały Mońki. To tam właśnie powstała stacja kolejowa. W krótkim czasie, obok niej zamieszkali budowniczowie kolei. Tak powstała „Osada Kolejowa Mońki”. Przybyło także wielu nowych osadników. Obecnie Mońki są miastem powiatowym, liczącym przeszło 10 000 mieszkańców. Mają także własną mleczarnię słynącą w Polsce z wyśmienitego masła oraz serów. Knyszyn zaś pozostał niewielkim miasteczkiem, liczącym niecałe 3000 ludności. Hmmm...

Nie jestem wielkim fanatykiem kolejnictwa, ale gdy słyszę za oknem pociąg zmierzający w stronę Ełku, myślę o rychło zbliżającym się sezonie wakacyjnym. A także o rozlicznych „przygodach” czyhających na menedżerów kultury, podczas przygotowywanych obecnie letnich imprez...

Krzysztof Stawnicki

www.facebook.com/stawnicki